Glyfosaat (Round Up) wordt ervan verdacht de oorzaak van nierziekten op Sri Lanka te zijn

Sinds de jaren 90 van de afgelopen eeuw krijgen steeds meer mensen in Sri Lanka last van hun nieren. Inmiddels heeft volgens de World Health Organization (WHO) meer dan een op de vijf inwoners van de noordelijke provincies een nierziekte. Dat is veel meer dan te verwachten. De meeste getroffenen zijn boeren. In de loop der jaren zijn er verschillende zaken benoemd die opvallen, of die mogelijk een rol kunnen spelen. In het gebied worden bijvoorbeeld zware metalen gevonden. Geen van deze factoren is voldoende om een epidemie zoals die de afgelopen twintig jaar is ontstaan, te veroorzaken. Zelfs arsenicum of cadmium niet, in de mate waarin het in de omgeving voorkomt. Daarnaast zijn niet alle factoren overal in het verspreidingsgebied even sterk aanwezig. Verschillende wetenschappers hebben al geconcludeerd dat er sprake moet zijn van een nefrotoxische stof. Maar die was tot nu toe niet geïdentificeerd. Op basis van de bekende gegevens hebben de onderzoekers nu criteria opgesteld waaraan de onbekende stof moet voldoen: gemaakt van chemicaliën die de afgelopen twintig tot dertig jaar nieuw in het milieu zijn geïntroduceerd, in staat tot het vasthouden van nefrotoxische metalen die daarmee bij de nieren terecht komen. En de stof moet op verschillende manieren in het lichaam kunnen komen: via eten of drinken, maar ook door inademing of door de huid. Roundup, met als werkzame stof glyfosaat, voldoet aan al die voorwaarden.

Voedselactiviste Vandana Shiva in Wageningen: De voedselindustrie is een geldmachine die er vooral op is gericht om zichzelf te voeden

De voedselindustrie voert oorlog op je bord en vernietigt de natuur ondertussen in een angstaanjagend tempo. Dat was de strekking van de toespraak die de wereldberoemde voedselactiviste Vandana Shiva vrijdagavond hield tijdens het congres Voedsel Anders. In Wageningen Universiteit nota bene, de tempel van agroindustrie-wetenschapper Aalt Dijkhuizen, die binnenkort de scepter overgeeft aan die andere massaproductie adept, Louise Fresco. ‘Dat met voedsel oorlog wordt gevoerd is niet zo verwonderlijk als je bedenkt dat de industrie die nu voedsel produceert deels zelf voortkomt uit de oorlogsindustrie’, zegt Shiva. ‘In haar hoogmoed wil die industrie nu de controle over de schepping overnemen. De afkorting GMO (die staat voor Genetically Modified Organisms) kun je ondertussen net zo goed invullen als God, Move Over’, zegt ze. Wij kunnen het beter, het onderhouden van de schepping. Het Wageningse auditorium ontploft als ze die woorden spreekt.

Veel bosvogelsoorten hebben het zwaar in het Gooi

In 2012 heeft de Vogelwerkgoep Het Gooi en Omstreken op uitnodiging van het Goois Natuurreservaat het 45 ha grote Hilversums Wasmeer aan de zuidkant van Hilversum op broedvogels geïnventariseerd. Dit jaar (2013) was de beurt aan het direct aangrenzend uitgestrekte bosgebied De Zuid. Er zijn 36 soorten broedvogels aangetroffen die 681 territoria in beslag hadden genomen. Er werd een opvallende achteruitgang vastgesteld bij veel soorten. Bij de winterkoning werd ten opzichte van 1993 is een zeer opvallende teruggang geconstateerd van 140 naar 37 territoria. Bij de houtduif was er een enorme achteruitgang ten opzichte van 1993: van 47 naar 4 territoria. De merel ging bijna 50% achteruit: van 80 naar 44 territoria. Ook de roodborst ging opvallend achteruit, van 159 naar 84 territoria, evenals de koolmees (van 120 naar 38 territoria), pimpelmees (van 49 naar 20 territoria), zwarte mees (van 34 naar 10 territoria), kuifmees (van 36 naar 18 territoria) en de vink (van 182 naar 123 territoria). De wilde eend, sperwer, fazant, groene specht, matkop en staartmees waren verdwenen en de zwarte kraai en gekraagde roodstaart waren bijna verdwenen.

Het hooggerechtshof van Delhi heeft de bevindingen van een deskundigencomité over residuen van gewasbeschermingsmiddelen in levensmiddelen als zorgwekkend bestempeld

Volgens het hof eten miljoenen mensen in Delhi groenten en fruit, die niet geschikt zijn voor menselijke consumptie. Het hof heeft de regering van Delhi gevraagd binnen vier weken een "Pesticide Residu Management CEll (PRMC)" op te zetten onder het gezag van een voedselcommissaris voor een effectieve aanpak van het probleem. Het hof vroeg de stedelijke overheid en het Ministerie van Landbouw om maatregelen te nemen voor op de korte en de lange termijn om de schade te beperken en mensen te vertellen hoe ze om moeten gaan met de situatie. "Er zijn korte-termijn maatregelen om de aanwezigheid van residuen van gewasbeschermingsmiddelen in fruit, granen, groenten en andere producten te beperken. Informatie moet worden vertaald in Hindi, Gurumukhi en Urdu en worden verspreid in Delhi op zoveel mogelijk verschillende openbare plaatsen, zodat de mensen weten hoe ze dit probleem moeten aanpakken," aldus het comité.

Vanaf eind 2015 mag het gevaarlijke landbouwgif glyfosaat niet langer aan particulieren verkocht worden

Glyfosaat is een bestanddeel van RoundUp, dat ook aan particulieren wordt verkocht als onkruidbestrijder. De Tweede Kamer stemde vandaag in met een motie van Esther Ouwehand, die de verkoop van glyfosaat aan particulieren verbiedt. Glyfosaat wordt in toenemende mate in verband gebracht met gezondheidsproblemen als onvruchtbaarheid, geboorteafwijkingen, aantastingen van het zenuwstelsel, ziekte van Parkinson en verschillende vormen van kanker. Naast de gezondheidsrisico’s voor de mens leidt het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen bovendien tot verlies van biodiversiteit en tot steeds moeilijker te zuiveren drinkwater. Al in 2011 heeft de Tweede Kamer gevraagd om een totaalverbod op het gebruik van glyfosaat buiten de landbouw. Want ook gemeenten gebruiken het gif bij hun onkruidbestrijding en zelfs voor particulieren is het bestrijdingsmiddel overal te koop. In strijd met de wens van de Kamer maakte het kabinet echter allerlei uitzonderingen op het gevraagde verbod. Zo mochten particulieren middelen met glyfosaat wel gebruiken in hun tuin, maar niet op hun terras. Onduidelijk, oncontroleerbaar en ook onverantwoord, gezien alle risico’s voor gezondheid en milieu.

Van 214 chemicaliën is bekend dat ze een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van het menselijk brein

Neurotoxische chemicaliën zijn mede oorzaak van de stijgende prevalentie van neurologische ontwikkelingsstoornissen als autisme, ADHD en dyslexie. Philippe Grandjean en Philip Landrigan van Harvard School of Public Health in Boston en de Icahn School of Medicine at Mount Sinai in New York concluderen dat in een overzicht van de bestaande onderzoeksliteratuur in The Lancet Neurology. Op de lijst met chemicaliën waarvan bekend is dat ze een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van het menselijk brein staan momenteel 214 stoffen. Die komen voor in alledaagse producten als kleding, meubels en speelgoed. Grandjean en Landrigan noemen onder meer het oplosmiddel tetrachloorethyleen dat ze in verband brengen met hyperactiviteit, mangaan dat de ontwikkeling van cognitieve en motorische vaardigheden afremt, en bepaalde pesticiden die ook de cognitieve ontwikkeling vertragen.

Massale afslachting van bijen in de Haarlemmermeer door bestrijdingsmiddelen

Voor een imker uit de omgeving van Heemstede-Cruquius is de lente dramatisch slecht begonnen. Hij trof duizenden van zijn bijen gisteren dood aan in en rond de bijenkast. Ze vertonen symptomen van mogelijk contact met verdelgingsmiddelen. De Tweede Kamer debatteerde onlangs nog over het gebruik ervan. Bij alle dode bijen hangt de tong uit de mond, zijn de poten verkrampt en zit er stuifmeel aan hun poten, zo vertelde de radeloze imker aan zijn collega Pim Lemmers. Hij is Neerlands bekendste bijenhouder met kasten bij het Catshuis en op het Binnenhof en geldt als een autoriteit op bijengebied. De gedupeerde vroeg hem of hij enig idee had wat de oorzaak van de massale en plotselinge sterfte van het bijenvolk kon zijn. De symptomen deden de BI'er (bekende imker) een belletje rinkelen. 'Ze wijzen op mogelijke spuitschade van een of ander bestrijdingsmiddel,' verklaart Lemmers tegenover het AD.

Zuid-Holland krijgt nu de rekening gepresenteerd van jarenlange bezoedeling van het cultuurlandschap met pesticiden

In navolging van vorige jaren blijkt uit een recent verschenen rapport van het Kennisinstituut Alterra dat de Zuid-Hollandse biodiversiteit een dalende trend blijft vertonen. De Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland (NMZH) roept de provincie op om deze onderzoeksresultaten niet slechts voor kennisgeving aan te nemen, maar actie te ondernemen. De resultaten van het onderzoek liegen er niet om. Als het om alle landnatuur in heel de provincie Zuid-Holland gaat, dan is er een jarenlange constante dalende trend zichtbaar. Deze wordt met name veroorzaakt doordat het 'zeer slecht' gaat met de agrarische natuur: de akker- en weidevogels. In 12 jaar tijd zijn deze met meer dan 30% achteruit gegaan. Ook met de bedreigde soorten van de zogenaamde rode lijst is het slecht gesteld: ten opzichte van 1990 is circa 70% van de populatieomvang van deze soorten nu verloren gegaan.

De glastuinbouw verontreinigde ook in 2012 het oppervlaktewater normoverschrijdend met tientallen pesticiden

Het Hoogheemraadschap van Delfland is verantwoordelijk voor de oppervlaktewaterkwaliteit van zijn beheergebied. Ongeveer 30 tot 40% van het gebied van Delfland staat onder invloed van glastuinbouw. Het aantal normoverschrijdende bestrijdingsmiddelen in 2012 is iets gedaald ten opzichte van 2011: van 30 stoffen naar 28 stoffen. De middelen die opvallen in aantal overschrijdingen en/of de hoogte van de overschrijding zijn: imidacloprid, fipronil, esvenfaleraat, pyriproxifen, pyrimifos-methyl en azoxystrobine. Imidacloprid vertoont de meeste overschrijdingen: het overschrijdt op 28 van de 36 meetlocaties de norm. Fipronil kent de hoogste overschrijdingen. Ook in 2012 worden nog verboden middelen aangetroffen boven de norm. Glastuinbouw is in het beheergebied van Delfland de belangrijkste bron van de bestrijdingsmiddelen. Een vrachtenanalyse laat zien dat in het beheergebied van Delfland een substantiële hoeveelheid imidacloprid aan het oppervlaktewater wordt toegevoegd

Het Westland mag tot 2027 bestrijdingsmiddelen lozen in sloten en vaarten

Op 27 februari 2014 is het Afsprakenkader waterkwaliteit en glastuinbouw ‘Westland/Oostland, samen op weg naar de emissieloze kas in 2027’ ondertekend. Het doel van het afsprakenkader is: het op een zo efficiënt mogelijke manier regionaal samenwerken van waterschappen, gemeenten en glastuinbouw om in 2027 vanuit de glastuinbouw (vrijwel) niets meer te lozen in sloten en vaarten. In het afsprakenkader is vastgelegd dat in 2014 hiervoor een uitvoeringsprogramma wordt opgesteld, met de focus op nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen. In dit afsprakenkader spreken de gemeenten Westland, Pijnacker-Nootdorp, Midden-Delfland, Lansingerland, Zuidplas en Waddinxveen, LTO Noord Glaskracht, het Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard en het Hoogheemraadschap van Delfland af dat zij samenwerken bij het realiseren van een goede waterkwaliteit in de glastuinbouwgebieden. In het jaar 2027 moet het oppervlaktewater een goede kwaliteit hebben en voldoen aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water.