Onderzoekers van het UMC St Radboud publiceren de ontdekking van een nieuwe resistente aspergillusschimmel in Nederland

Ze hebben de schimmel niet alleen aangetroffen bij patiënten, maar ook in woonhuizen. Het is al de tweede resistente schimmelvariant die in korte tijd in Nederland is aangetroffen. Patiënten met deze resistente schimmels zijn moeilijk te behandelen. De onderzoekers vermoeden dat de resistente schimmel ontstaat door het gebruik van bestrijdingsmiddelen tegen schimmels in de leefomgeving, zoals bijvoorbeeld bij gewasbescherming in de landbouw. Omdat de middelen die daar worden gebruikt sterk lijken op de geneesmiddelen voor de behandeling van patiënten, zijn de geneesmiddelen vervolgens niet meer werkzaam. De behandeling van deze patiënten wordt dus ernstig bemoeilijkt, als de ziekte wordt veroorzaakt door deze resistente schimmel. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat de gangbare fungiciden in de landbouw en antimycotica in de geneeskunde derivaten van het triazool molecuul zijn, die op een vergelijkbare manier tegen schimmels werken. Wanneer de veelvuldige toepassing van triazolen in de landbouw resistentie veroorzaakt, zijn deze schimmels natuurlijk ook resistent tegen de triazolen die in de geneeskunde worden gebruikt, aldus Tennekes.

Een nieuwe schimmel rukt op in Nederlandse woonhuizen, de resistente aspergillusschimmel. Dat schrijvern onderzoekers van het UMC St Radboud in het medisch tijdschrift Clinical Infectious Diseases. Mensen met een zwakke gezondheid kunnen er ernstig ziek van worden. Het is al de tweede resistente schimmelvariant die in korte tijd in Nederland is aangetroffen. Patiënten met deze resistente schimmels zijn moeilijk te behandelen.

Hoe de schimmel resistent is geworden is nog niet helemaal duidelijk maar onderzoekers denken dat de oorzaak gevonden moet worden in het gebruik van bestrijdingsmiddelen tegen schimmels zoals die bijvoorbeeld gebruikt worden bij gewasbescherming in de landbouw.

De aspergillusschimmel kan verschillende ziekten veroorzaken bij de mens, waaronder een zeer ernstige longinfectie bij mensen met een verminderde weerstand. In samenwerking met alle UMC's in Nederland hebben onderzoekers van het UMC St Radboud nu de opkomst vastgesteld van een nieuwe schimmelvariant die ongevoelig is voor de meest gangbare behandeling.

Het onderzoek wijst uit dat deze nieuwe schimmelvariant zich vanaf eind 2009 heeft verspreid over Nederland. Binnen één jaar werd de schimmel aangetroffen bij vijftien patiënten in zes verschillende ziekenhuizen. Om meer te weten te komen over de verspreiding hebben de onderzoekers vervolgens luchtmetingen verricht in twee ziekenhuizen en acht woonhuizen. De aspergillusschimmel maakt namelijk sporen die vrijkomen in de lucht en op die manier door de mens ingeademd kunnen worden. De schimmel komt van nature voor in de lucht, maar nu werden op alle locaties eveneens resistente aspergillussporen aangetroffen. Ook de nieuwe resistente variant werd veelvuldig aangetroffen bij metingen in onder andere de hal, keuken, woonkamer en kelder van verschillende woningen. Daarnaast werd de nieuwe variant ook gevonden in de directe omgeving van deze woonhuizen.

Bronnen: UMC St Radboud, 19-06-2013
http://www.umcn.nl/OverUMCstRadboud/NieuwsEnMedia/archief/2013/juni/Pag…
Eén Vandaag, 20-06-2013
http://www.eenvandaag.nl/gezondheid/46255/ernstige_longinfecties_door_n…

Henk Tennekes

za, 22/06/2013 - 00:59

Het gaat hier om het veelvuldige gebruik van derivaten van het triazool molecuul die allemaal actief zijn tegen schimmels. Zij worden als anti-schimmelmiddel gebruikt in de geneeskunde (je noemt de stof dan een antimycoticum) en in de land- en tuinbouw (je noemt de stof dan een fungicide). Antimycotica zijn o.a. fluconazol, fosfluconazol, itraconazol, voriconazol en posaconazol. Fungiciden zijn o.a. bromuconazool (graanteelten (tarwe of gerst), epoxiconazool (suikerbieten en graanteelten), flutriafol (graangewassen en koolzaad), propiconazool (graangewassen en de graszaadteelt), metconazool (winter- en zomertarwe en koolzaad) en tebuconazool (groenten, granen, bomen, graszaden en sierplanten). Bepalend is dat de triazolen allemaal op precies dezelfde manier tegen schimmels werken. Als dus door de toepassing van fungiciden in de land en tuinbouw schimmels resistent worden, werken de antimycotica ook niet meer tegen de resistente schimmel.