Bloemrijke akkerranden zijn een ecologische val voor insecten

De komende weken zullen honderden boeren, voornamelijk onder regie van de agrarische collectieven in Nederland, weer bloemrijke akkerranden inzaaien. Deze akkerranden worden ingezaaid met onder meer klavers, korenbloemen en andere bloeiers die voor bijen en nectarzoekende insecten van grote betekenis zijn. Achter deze idylle schuilt echter een weerbarstige waarheid. Uit de publicatie van bijenexpert Goulson en collega's blijkt dat het hard nodig is om met gezonde argwaan naar het beheer van akkerranden te kijken.

Een generatie kinderen dreigt slachtoffer te worden van incompetente risicobeoordeling van chemische producten

Bestrijdingsmiddelen, hormoonverstoorders, vlamvertragers en perfluorverbindingen. Ze vliegen daadwerkelijk overal om ons heen, zitten in producten die we dagelijks gebruiken en via ons voedsel nemen we ze op. Steeds meer wordt er bekend over de gevolgen van deze chemische stoffen voor het milieu, dieren en de mens zelf. Nieuw onderzoek van Europese wetenschappers toont nu ook directe gevolgen aan voor het gedrag van kinderen. De coördinator van het Europese DENAMIC onderzoek, dr. Pim Leonards van de VU, waarschuwt voor de cocktail van chemische stoffen waar we aan worden blootgesteld en de gevolgen daarvan. Zelfs bij lage concentraties van pesticiden zijn gedragsveranderingen al zichtbaar blijkt uit het DENAMIC onderzoek. Blijvende effecten kunnen bijvoorbeeld autisme en ADHD zijn.

De adviezen over glyfosaat van Ctgb en RIVM volgen betekent jarenlange blootstelling van de Nederlandse bevolking aan een mogelijk kankerverwekkende stof

De kans dat mogelijk schadelijke pesticiden, zoals het omstreden middel glyfosaat, in Nederland verboden worden is klein. Dat schrijft staatssecretaris Martijn van Dam (Economische Zaken) aan de Tweede Kamer. Volgens de NOS is de bewindsman van plan adviezen van het College voor de Toelating van Gewasbestrijdingsmiddelen en Biociden (CTGB) te gaan volgen. Nederland zou het beleid van Duitsland volgen, dat er ook voor pleit het middel niet te verbieden. In zijn Kamerbrief over gewasbeschermingsmiddelen van 1 april 2016 schrijft staatssecretaris Martijn van Dam het volgende over glyfosaat: "Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) heeft aangegeven de wetenschappelijke beoordeling van Duitsland (de rapporterende lidstaat voor glyfosaat) en EFSA (European Food and Safety Authority) te steunen en adviseerde in te stemmen met het voorstel voor hernieuwde goedkeuring voor glyfosaat........Voor Nederland staat voorop dat er op dit moment op basis van de beoordeling van de rapporterende lidstaat Duitsland en de EFSA en het advies van het Ctgb en het RIVM geen wetenschappelijke aanleiding is om tegen het huidige voorstel te stemmen." Dat zou betekenen dat de bevolking zou worden blootgesteld aan een stof met mogelijk kankerverwekkende eigenschappen.

Veel soorten kustbroedvogels in de Waddenzee hebben te maken met een laag broedsucces, maar niemand ziet imidacloprid verontreiniging van de kust

Veel soorten kustbroedvogels in de Waddenzee hebben te maken met een laag broedsucces. Het gaat vooral om scholekster, kluut, kokmeeuw, grote stern, visdief en noordse stern. Met lepelaar, zilvermeeuw, kleine mantelmeeuw en eider lijkt het momenteel beter te gaan. Dit blijkt uit een onderzoek van Sovon Vogelonderzoek Nederland en IMARES Wageningen UR. Sinds 2005 worden in de Waddenzee jaarlijks gegevens verzameld over het broedsucces van een aantal karakteristieke kustbroedvogels. De onderzoekers volgen tien vogelsoorten die representatief zijn voor specifieke habitats en voedselgroepen. Dit zogeheten reproductiemeetnet is een ‘early warning systeem’ om het reproducerend vermogen van de vogelpopulaties in de Waddenzee te volgen en de achterliggende processen van populatieveranderingen te doorgronden. De monitoring is onderdeel van het trilaterale TMAP-programma dat samen met Duitsland en Denemarken wordt uitgevoerd. De resultaten uit de periode 2011 - 2013 laten zien dat nog steeds veel soorten kustbroedvogels weinig succesvol zijn. Sommige soorten deden het zelfs slechter dan in de eerste jaren van de monitoring.

Overijssel neemt afscheid van zijn vlinders en vogels

Het voortbestaan van verschillende vlinders zoals het Heideblauwtje, de Heivlinder en Bruine Vuurvlinder in natuurgebieden in Overijssel staat op het spel. Dat zegt de Vlinderstichting. Het gaat om zogeheten Natura-2000-gebieden. Natura 2000-gebieden zijn natuurgebieden waar zeldzame diersoorten voorkomen. Overijssel heeft 24 Natura-2000-gebieden. Ook vogels zijn in gevaar. Volgens voorlichter van Sovon Vogelonderzoek gaat het in Overijssel om de Korhoen, Nachtzwaluw en Boomleeuwerik. Het gaat ook steeds slechter met de meeste Overijsselse weidevogels. Van de aantallen uit 1994 (het eerste jaar van het meetnet) is nog maar 42% over. Eerst waren het vooral de Grutto en de Veldleeuwerik die in aantallen afnamen. Sinds 2000 gaat het echter ook slecht met de Scholekster en de Kievit. In verschillende delen van Salland en Twente zijn ze nu vrijwel verdwenen.

In Zeeland hebben weidevogels geen schijn van kans in een met neonicotinoïden bezoedeld cultuurlandschap

Het gaat slecht met de weidevogels in Zeeland. Dat blijkt uit cijfers die woensdag zijn gepubliceerd. Vooral de aantallen scholeksters en veldleeuweriken zijn in Zeeland met meer dan de helft afgenomen in de afgelopen 25 jaar. Daarmee volgt Zeeland een landelijke trend. Daarnaast is het opmerkelijk dat in Zeeland, in tegenstelling tot de rest van Nederland, het aantal grutto's nagenoeg gelijk is aan 25 jaar geleden. Wel was er van 1996 tot 2000 een sterke toename, waarbij het aantal grutto's verdubbelde. Maar in 2003 werd een daling ingezet en nu ligt het aantal grutto's net onder het niveau van 1990. In de rest van Nederland is het aantal grutto's in diezelfde periode gehalveerd, net als het aantal scholeksters en veldleeuweriken. De tureluur maakt in Zeeland een vergelijkbare ontwikkeling door als de grutto. Daarmee volgt de Zeeuwse populatie van deze vogelsoort de landelijke trend. De sterke achteruitgang van weidevogels komt volgens de Vogelbescherming Nederland door de schaalvergroting en intensivering in de landbouw. Voor de Vogelbescherming zijn die cijfers aanleiding om aan de noodklok te trekken. Alleen drastische maatregelen in de hele landbouwsector kunnen volgens de organisatie de weidevogels en de natuur van het weidelandschap nog redden.

Het einde van de weidevogels in Drenthe is nabij

Natuurvereniging Het Stroomdal uit de regio Coevorden heeft namens de 32 Drentse weidevogelgroepen en ondersteund door de Drentse boermarken een brandbrief gestuurd naar Provinciale en Gedeputeerde Staten. De weidevogelbeschermers luiden de noodklok. 'Weidevogels leven al eeuwen in het Drentse landschap. Helaas loopt al decennia het aantal weidevogels in Drenthe gestaag terug', zo schrijft Jan Nicolai uit Coevorden. 'Ook 2015 was wederom een jaar van forse achteruitgang.' De weidevogelgroepen zijn ervan overtuigd dat -als het huidige beleid van de provincie Drenthe wordt voortgezet- dit onvermijdelijk leidt tot het verdwijnen van de weidevogels. Het is twee voor twaalf als het om de weidevogels in Drenthe gaat. Het is nu of nooit! In de brief wordt de provincie gevraagd een fundamentele keuze te maken of weidevogels wel of niet nog een kans in Drenthe krijgen. 'Wij kunnen het ons niet voorstellen dat de Drentse politiek zich niet wil inzetten om de weidevogels voor onze provincie te behouden. Daarom stellen wij voor om een project op te zetten ten gunste van de weidevogels en daarmee de kans pakken de volgende generaties ook nog te kunnen laten genieten van de weidevogels in Drenthe.'

De Waddenzee is een alarmerend zwakke schakel in de Oost-Atlantische trekvogel route

Elk seizoen vliegen trekvogels vanuit Siberië en Noordoost-Canada langs de kust richting Zuid-Afrika. Uit onderzoek blijkt nu dat de Waddenzee een alarmerend zwakke schakel is in deze Oost-Atlantische route. Het gaat voornamelijk om de vogels die het Waddengebied gebruiken om te broeden. Hoe meer een vogel afhankelijk is van de Waddenzee, hoe slechter het met de vogel gaat. Uit tellingn is gebleken dat vooral de rotgans en de scholekster het erg zwaar hebben. Al langer is bekend dat het niet goed gaat met de aantallen wadvogels, maar het is nu voor het eerst dat de Waddenzee slecht scoort in internationaal onderzoek. Het onderzoek is gedaan door het Programma naar een Rijke Waddenzee (PRW). Sinds de Waddenzee op de Unesco-werelderfgoedlijst staat, werkt die organisatie samen met het Duitse ministerie van Natuur aan een nauwkeuriger monitoringssysteem voor de bescherming van trekvogels in het gebied. Volgens het onderzoek zijn er zeventien soorten vogels die veelvuldig gebruik maken van het Waddengebied. In de periode tussen 2003 en 2014 is er bij 60 procent van de vogels een daling in aantallen gezien.

De eiken in Nationaal Park De Maasduinen zijn op sterven na dood

In delen van Nationaal Park De Maasduinen is 40% van de eiken dood en 50 tot 70% is aangetast, schat bioloog Roland Bobbink van onderzoekscentrum B-Ware van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij heeft enkele jaren onderzoek gedaan naar de achteruitgang van de eiken in het gebied tussen Venlo en Nijmegen. De stichting Het Limburgs Landschap heeft naar aanleiding van de bevindingen van Bobbink de noodklok geluid bij de provincie. De achteruitgang van de bomen heeft ook nadelige gevolgen voor insecten en vogels in het natuurgebied. De voedingswaarde van de bladeren van minder vitale bomen is voor insecten beduidend minder. Vogels die die insecten eten, krijgen zo voeding van mindere kwaliteit binnen en gaan ook in aantal of conditie achteruit.

Frans parlement wil verbod neonicotinoïden

De Franse 'Tweede Kamer' (Assemblee nationale) wil dat neonicotinoïden vanaf 1 september 2018 worden verboden. "Daarmee willen we een sterk signaal afgeven aan de chemische ondernemingen, de landbouw en de regering", aldus Jean-Paul Chanteguet, voorzitter van de kamercommissie voor duurzame ontwikkeling. Chanteguet had met een aantal andere Kamerleden een amendement ingediend op de Wet op de Biodiversiteit. Oorspronkelijk stelden zij voor het verbod al op 1 januari 2017 in te laten gaan, maar dat is in de discussie verschoven naar een datum ná de oogst van 2018. De Assemblee nationale wil de bestrijdingsmiddelen verbieden, omdat die verantwoordelijk worden geacht voor het verdwijnen van de bijen. Wel moet er nog een uitvoeringsmaatregel komen met 'concrete antwoorden voor boeren die worden geconfronteerd met het plotseling verschijnen van plagen die hun oogsten in gevaar kunnen brengen'. In dat kader wordt, na advies van de dienst voor de gezondheid en veiligheid van voedsel Anses, een lijst met alternatieve bestrijdingsmogelijkheden gepubliceerd. Het plan gaat nu naar de Franse Senaat, waarna het voor een eindstemming terugkomt bij de Assemblee.