Een internationale visitatiecommissie (IVC) onderzocht in het voorjaar 2013 indringend en diepgaand de werkwijze bij het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Tijdens deze visitatie is de wetenschappelijke en juridische kwaliteit van de besluitvorming maar ook de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld het personeelsbeleid) tegen het licht gehouden. De commissie vermeldt in haar rapport een aantal aanbevelingen en spreekt het vertrouwen uit in de gang van zaken bij het Ctgb en daarmee ook in het Nederlands toelatingsbeleid voor gewasbeschermingsmiddelen en biociden. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) in Wageningen mede verantwoordelijk is voor falend agrarisch natuurbeheer, omdat het Ctgb veel te weinig oog had voor de kwalijke milieueigenschappen en extreme chronische toxiciteit voor geleedpotigen van imidacloprid, en deze stof vanaf 1994 in zeer ruime mate heeft toegelaten, waardoor extreme normoverschrijdingen in het oppervlaktewater werden veroorzaakt die een enorme bedreiging voor ongewervelde dieren vormen.

Bayer CropScience zal een klacht indienen bij het Hof van Justitie van de Europese Unie om het moratorium op de toelating van een drietal neonicotinoïden aan te vechten. Ook het Zwitserse agrochemiebedrijf Syngenta vecht voor de rechtbank het verbod aan dat de Europese Commissie instelde op het gebruik van de insecticide thiamethoxam op gewassen die bijen aantrekken. Die beslissing werd genomen 'op basis van een gebrekkige procedure, en een ontoereikende en onvolledige evaluatie van het Europese agentschap voor de voedselveiligheid', luidt het in interview met Vilt.be. 'We waren liever niet naar de rechtbank gestapt, maar hebben geen keuze omdat we ervan overtuigd zijn dat de Commissie ten onrechte een link heeft gelegd tussen thiamethoxam en de achteruitgang van de gezondheid van de bijen', zegt John Atkin, de operationeel directeur van Syngenta. 'Door het product op te schorten, heeft de Commissie gezondigd tegen de Europese pesticidewetgeving en het voorzorgsprincipe foutief toegepast.' De Europese Commissie bevestigde in mei de beslissing om het gebruik van drie pesticiden uit de familie van de neonicotinoïden (clothianidine, thiamethoxam en imidaclopride) gedurende twee jaar te verbieden, omdat die gevaarlijk zijn voor bijen. De beperkingen treden op 1 december in werking. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat Bayer en Syngenta het feit negeren dat de traditionele risicoanalyse bij de neonicotinoiden volledig heeft gefaald en de risico's voor honingbijen schromelijk zijn onderschat. Sporen van thiamethoxam of imidacloprid in stuifmeel/nectar hebben ruimschoots binnen de gemiddelde levensverwachting een dodelijke werking op honingbijen, aldus Tennekes.

Dat meldt RIWA-Maas, de vereniging van bedrijven die uit Maaswater drinkwater produceren, bij de publicatie van het jaarrapport "De kwaliteit van het Maaswater in 2012". De vereniging is onder meer verontrust over de aanwezigheid van geneesmiddelen, röntgencontrastmiddelen en industriële stoffen in het Maaswater, maar verzekert dat het gedistribueerde drinkwater betrouwbaar en van zeer goede kwaliteit is. In 2012 zijn de streefwaarden in ruim tien procent van de metingen voor geneesmiddelen en röntgencontrastmiddelen overschreden. Het gaat daarbij om metoprolol, metformine, ibuprofen, aspirine en zes verschillende röntgencontrastmiddelen. "Dit komt overeen met het beeld dat al enkele jaren bestaat. De belangrijkste bron van deze verontreiniging is het dagelijkse gebruik van medicijnen in de huishoudens", legt RIWA-Maas uit. "Al jaren wordt bij overheid en bedrijfsleven aangedrongen op maatregelen, maar die zijn tot nu toe uitgebleven."

Ontwikkelingslanden moeten zo snel mogelijk stoppen met het gebruik van zeer gevaarlijke insecticiden. Dat bepleitte de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties FAO dinsdag. Meer dan 20 kinderen overleden 2 weken geleden in India na het eten van een gratis lunch waarin landbouwgif zat. In de lunch van de Indiase kinderen zat monocrotofos. Deze stof is onder meer in Europa, de Verenigde Staten, Australië en China verboden. Ook in veel landen van Afrika, Azië en Latijns-Amerika is de insecticide niet beschikbaar. De overheid van India oordeelde echter dat het gif goedkoper en effectiever is dan zijn alternatieven.

Het aandeel Monsanto verloor ten opzichte van vorige week enkele procenten tot een kleine 95 dollar. De Amerikaanse producent van gewasbeschermingsmiddelen en zaaigoed noteerde in de laatste 52 weken een top van 109 dollar en een dieptepunt van 83 dollar. Investeerders lijken bezorgd over de groeivertraging die Monsanto al enkele kwartalen raakt. Monsanto, bekend van Roundup en transgene gewassen, heeft bovendien veel krediet verloren door de vondst van een illegale transgene tarwesoort op een boerderij in de staat Oregon. Belangrijke importeurs als Zuid-Korea, Japan en China reageerden direct, hoewel een importstop uitbleef. Het aandeel daalde in waarde en werd in vrij grote volumes van de hand gedaan. Inmiddels is de kalmte terug gekeerd, maar de affaire herinnert beleggers eraan hoe sterk de agrochemie afhankelijk is van regulering en hoe kwetsbaar voor rechtszaken. Het gedeeltelijke verbod op neonicotinoïden bevestigt dit vermoeden, maar drukt vooral op de beurskoersen van Syngenta, Bayer en BASF.

Dat blijkt uit een onderzoek van de universiteit van Leipzig, schrijft het wetenschappelijke tijdschrift Current Microbiology. Pathogene bacteriën als salmonella entritidis, salmonella gallinarum, salmonella typhimurium, clostridium perfringens en clostridium botulinum zijn volgens de onderzoekers resistent tegen glyfosaat. Gunstige bacteriën als enterococcus faecalis, enterococcus faecium, bacillus badius, bifidobacterium adolescentis og lactobacillus zijn daarentegen matig tot zeer gevoelig voor het veel gebruikte onkruidbestrijdingsmiddel. Mogelijk is er ook een samenhang tussen chronisch botulisme bij rundvee en glyfosaat, zeggen de onderzoekers. Ook de uitbraak van botulisme bij watervogels staat mogelijk in verband met onkruidbestrijding met Roundup, die hoge concentraties van glyfosaat in het oppervlaktewater veroorzaakt.

Vlaanderen kent zo’n 20 soorten vleermuizen waarvan slechts enkelen geregeld in gebouwen voorkomen. Meestal gaat dit om de gewone en kleine dwergvleermuis. Maar ook de laatvlieger, de gewone grootoor, beide soorten baardvleermuizen en de zeer zeldzame ingekorven vleermuis leiden een verborgen en nachtelijk bestaan en kunnen vaak jarenlang een woning bewonen zonder dat ze opgemerkt worden. Alle Europese vleermuizen genieten wettelijke bescherming, ook hun verblijfplaatsen zijn beschermd. Toch worden ze vaak uit onwetendheid vernietigd. Het gaat slecht met de vleermuizen in Vlaanderen. Vijf van de twintig soorten zijn zo goed als uitgestorven. Het is belangrijk dat vleermuizen genoeg plekken hebben waar niemand ze lastigvalt, zegt Natuurpunt. In de forten rond Antwerpen bijvoorbeeld, zitten er nu veel om te paren, en om rustig te overwinteren.

De meldingen over botulisme bij watervogels stapelen zich. Het water van de Jan Gijzenvaart in Haarlem Noord is waarschijnlijk vergiftigd met botulisme. Spaarnelanden heeft al diverse dode watervogels moeten verwijderen uit de vaart. Bij Het Haf in Kattenbroek (bij Amersfoort), in het water dat vanaf de fietsbrug parallel loopt aan de Rondweg Oost, zijn drie dode eenden aangetroffen. Deze eenden zijn door botulisme omgekomen. In Oosterhout is in de sloot tussen de Keizersdam en de Heemraadsdam botulisme geconstateerd. Ook bij de Plas Prinsenbos in Naaldwijk, in het water van het Gelderse Diep in Lelystad, in het water rondom het Beatrixpark in Almere en in de sloot tussen de Gemini en de Bosruiter in Lemmer noord is botulisme aangetroffen. Bezoekers van het Beatrixpark in Almere zijn teleurgesteld dat er niet meer gezwommen mag worden. Botulisme kan ontstaan bij warm weer, wanneer het water gedurende lange tijd een temperatuur van 20 graden Celsius heeft. Zeker in ondiep water met weinig waterplanten kan de botulismebacterie zich dan goed ontwikkelen. Die bacterie veroorzaakt bij waterdieren een dodelijke spierverlamming. De kadavers zijn een bron van besmetting. Wetenschappers van de universiteit Leipzig vermoeden dat het werkzame bestanddeel van het herbicide Roundup, glyfosaat, iets te maken zou kunnen hebben met botulisme vergiftiging. Glyfosaat blokkeert bij planten de aanmaak van bepaalde aminozuren, de bouwstenen van eiwitten. Pathogene bacteriën als salmonella entritidis, salmonella gallinarum, salmonella typhimurium, clostridium perfringens en clostridium botulinum zijn volgens de onderzoekers resistent tegen glyfosaat. Gunstige bacteriën als enterococcus faecalis, enterococcus faecium, bacillus badius, bifidobacterium adolescentis og lactobacillus zijn daarentegen matig tot zeer gevoelig voor het veel gebruikte onkruidbestrijdingsmiddel. De wetenschappers wijzen er op dat glyfosaat de weg kan vrijmaken voor ziektekiemen zoals de gevaarlijke botulismebacteriën, die in een gezonde gastro-intestinale flora geen schade kunnen aanrichten. Resten van glyfosaat zijn de afgelopen jaren in hoge concentraties in het oppervlaktewater aangetroffen en vaak afkomstig van onkruidbestrijding op verhardingen.

Donker spreekt van 'kwalijke gewassen' die volgens hem schade aanrichten aan het milieu. Dit omdat voor de teelt veel bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. De boswachter maakt zich vooral zorgen over de uitspoeling van de omstreden stoffen in grond- en oppervlaktewater van het park. Donker kaartte de kwestie gisteren aan bij Kamerlid Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren). Zij bezocht bewoners van Westerveld die overlast ervaren van de gebruikte bestrijdingsmiddelen. Hart van Nederland maakte een reportage over de bestrijdingsmiddelen in de lelieteelt: http://www.hartvannederland.nl/nederland/drenthe/2013/elke-week-gifbest…. Het Drents-Friese Wold is na de Veluwe het grootste aaneengesloten bosgebied van Nederland. In het Drents-Friese Wold is ruim 130 kilometer wandelpad beschikbaar, verdeeld over meer dan 30 gemarkeerde rondwandelingen.

De RIWA - Vereniging van Rivierwaterbedrijven - is 60 jaar geleden opgericht als samenwerkingsverband van Nederlandse waterleidingbedrijven, die oppervlaktewater gebruiken voor de bereiding van drinkwater. Het RIWA-waterkwaliteitsmeetnet in het Rijnstroomgebied omvat in 2012 een viertal meetlocaties, te weten: Lobith, Nieuwegein (of Hagestein voor de afvoer), Andijk en Nieuwersluis. De metingen worden getoetst met streefwaarden uit het Donau-, Maas- en Rijnmemorandum (DMR). Bij de meetlocaties Lobith en Nieuwersluis kwamen de hoogste waarnemingen voor glyfosaat voor (respectievelijk 0.11 en 0.12 μg/l), beide boven de DMR-streefwaarde. Ook de verbinding aminomethylfosfonzuur, beter bekend als AMPA (een afbraakproduct van glyfosaat) overschrijdt nog steeds fors de DMR-streefwaarde, in Andijk een maximum gehalte van 0.30 μg/l, maar bij de andere drie monsternamepunten met meer dan 5 maal de streefwaarde: Lobith 0.54 μg/l, Nieuwegein en Nieuwersluis beide 0.70 μg/l.