De gezondheidsautoriteiten van de Europese Unie hebben vandaag gewaarschuwd dat twee producten van een veel gebruikte klasse van insecticiden de ontwikkeling van het menselijk brein kan aantasten en strikter moet worden gecontroleerd om blootstelling van mensen te verminderen. De waarschuwing is een nieuwe mokerslag voor een relatief nieuwe groep van insecticiden, de zogenaamde neonicotinoïden, die op grotere schaal gebruikt geworden in de afgelopen jaren, omdat werd verondersteld dat deze chemicaliën veiliger waren dan oudere alternatieven. Een van de producten, imidacloprid, voornamelijk gemaakt door chemisch bedrijf Bayer AG, was tot voor kort 's werelds best verkopende insecticide. Maar dit jaar heeft de EU vele toepassingen van imidacloprid en twee andere neonicotinoïden voor twee jaar verboden vanwege bezorgdheid dat zij bijdragen aan massale sterfte van honingbijen. De fabrikanten van de drie insecticiden betwisten het verband tussen hun chemicaliën en bijensterfte. Bayer en Syngenta AG hebben in augustus een klacht ingediend tegen de Europese Commissie en beweren dat de beperkingen zijn gebaseerd op foutieve wetenschap.

Over 3 jaar kunnen bloembollentelers toe met de helft minder chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Dat stelt de nieuwe regionale vereniging 'Natuurlijk leven, natuurlijk telen'. Zes grote bollenkwekers uit Noord-Holland Noord zijn hierbij aangesloten. Het vrijwillig streven naar 50% reductie is een doorbraak in de gangbaar werkende bloembollenbranche. De vereniging is opgericht vanuit het vak. Chemische middelen tasten het bodemleven ernstig aan en zijn schadelijk voor het milieu, erkennen de aangesloten telers. "Als we niet oppassen zijn de bollengronden over dertig jaar volledig dood. Een middel als metam-natrium, veel gebruikt in de lelieteelt, legt het bodemleven 3 maanden stil. Het loopt verkeerd af als we onze wil blijven opleggen aan de natuur." Om meer bijval te krijgen gaat de vereniging aan de slag met 40.000 euro subsidie van de Europese Unie. In januari worden in 't Zand cursussen gegeven voor bloembollenkwekers om over te schakelen op een meer natuurlijke manier van werken.

Neonicotinoïden behoren tot de ’nieuwe generatie’ van pesticiden en worden in de landbouw frequent aangewend voor de bestrijding van onder andere bladluizen. Ze vallen in de klasse van de neurotoxines, wat betekent dat ze inwerken op het zenuwstelsel van het organisme. Niet alleen de doelsoorten worden hierdoor getroffen, maar de impact reikt veel verder. De actieve stoffen die niet door de planten worden opgenomen, dringen de grond in of komen in het oppervlaktewater terecht, waar ze ook het waterleven beïnvloeden. Onderzoek toonde recent aan dat de werking van neonicotinoïden zich niet enkel afspeelt op het niveau van het organisme zelf maar dat ze ook op een complexe en indirecte manier het evenwicht tussen soorten verstoort.

Er komt een 'bijenmakelaar' om kennis van imkers over bijengezondheid te vergroten. Deze bijenmakelaar zal ervoor zorgen dat beschikbare wetenschappelijke kennis bij trainers van cursussen voor imkeropleidingen terechtkomt. Ook zal de bijenmakelaar als taak hebben het bevorderen van het uitwisselen van kennis tussen imkerorganisaties, landbouw en overheden. Hij of zij zal in het groene onderwijs het invoeren van lesmodules over bijengezondheid bevorderen. Dat schrijft staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken in een brief waarmee ze het Actieprogramma Bijengezondheid aanbiedt aan de Tweede Kamer. Voor de komende 3 jaar wil de staatssecretaris de helft van de kosten voor zo’n bijenmakelaar voor haar rekening nemen, tot een maximum van €300.000. Tevens komt er een meerdere jaren doorlopend onderzoeksprogramma. Doel is door standaardinspecties op zo’n 150 locaties factoren in kaart te brengen die van invloed zijn op bijengezondheid en wintersterfte. Voor de komende vier jaar stelt staatssecretaris Dijksma voor dit onderzoek in totaal €600.000 beschikbaar.

Een Nieuw-Zeelandse man heeft de twijfelachtige ‘eer’ het eerste slachtoffer te zijn van het zogenaamde “post antibiotische tijdperk”. Hij overleed onlangs aan een nieuwe bacteriestam die volledig resistent is tegen alle bekende antibiotica. Volgens John Aziz van “The Week” zijn resistente bacteriën waarschijnlijk de grootste bedreiging voor de mensheid waarvoor momenteel geen oplossing in zicht is. Deze ‘superbacteriën’ kunnen zéér binnenkort verwoestende en rampzalige gevolgen hebben. Kwaadaardige bacteriën zijn de moderne geneeskunde te slim af. Misschien wel het meest verantwoordelijk voor de snelle stijging van resistentie tegen antibiotica is het wijdverbreide gebruik van antibiotica in de vee- en pluimveehouderij, welke goed is voor meer dan 80% van het totale gebruik van antibiotica. Het toedienen van antibiotica aan gezonde dieren met het doel om ze dichter opéén ter kunnen stapelen is een praktijk die al plaatsvindt sinds de jaren 1950 en is een van de oorzaken waarvoor absurde hoeveelheden antibiotica worden voorgeschreven. Het is tevens een van de belangrijkste factoren achter de superbacterie epidemie waarmee we vandaag de dag worden geconfronteerd.

Veel broedvogels komen niet meer naar de open graslanden van de Oostvaardersplassen, een randzone die ongeveer een derde van het totale natuurgebied beslaat. Dat blijkt uit een telling van Sovon Vogelonderzoek in opdracht van Staatsbosbeheer. Het onderzoek werd uitgevoerd in 2012 en was een geplande vijfjaarlijkse inventarisatie die voor de vierde keer werd gehouden. Waar in 1997 nog bijna 100 soorten broedvogels werden geteld, zijn er nu nog geen zestig over.

In 2012 zijn wereldwijd 8,2 miljoen mensen overleden aan de gevolgen van kanker. Dat heeft de Wereldgezondheidsorganisatie WHO donderdag bekendgemaakt. Het aantal is 8 procent hoger dan in 2008, de laatste keer dat het aantal was opgeteld. Vooral het aantal fataal afgelopen gevallen van borstkanker nam toe: vorig jaar bezweken wereldwijd 522.000 vrouwen aan deze ziekte en dat was 14 procent meer dan in 2008.

Met 13 duizend varkens op zijn boerderij kent de Deense varkenshouder Ib Pedersen alle ins en outs. Hij raakte gealarmeerd toen de gezondheid van zijn varkens snel achteruit ging. Naast merkbaar lagere geboortecijfers zag Pedersen ook varkens met vreemde afwijkingen. “Bij het gebruik van genetisch gemodificeerd voer zag ik een toename van zwellingen, maagzweren, veelvuldig voorkomen van diarree en varkens met misvormingen”, zei Pedersen tegen Andrew Wasley, een correspondent van “The Ecologist”. “Ik ben toen overgestapt naar het voeren van de varkens met niet gemodificeerd voer met als gevolg dat de problemen verdwenen, bij sommigen zelfs binnen een paar dagen”, aldus Pedersen. Het geval Pedersen is nauwelijks als losstaand te beschouwen, nu boeren over de hele wereld bevestigen dat ziektes en ook sterfte met het gebruik van genetisch gemanipuleerd diervoeder in verband zou kunnen staan. Vooral Monsanto’s Roundup Ready sojabonen zijn nogal problematisch omdat deze besproeid worden met het giftige herbicide glyfosaat, waarvan uit dierproeven bekend is dat het de oorzaak van geboorteafwijkingen kan zijn.

Al tientallen jaren gaat het aantal boerenlandvogels alarmerend hard achteruit. De afgelopen 30 jaar zijn de aantallen meer dan gehalveerd. Deze cijfers tonen aan dat er een flinke verandering nodig is in de agrarische bedrijfsvoering. In het kader van de vergroening van het nieuwe EU-landbouwbeleid zouden er zogenoemde Ecologische Focusgebieden moeten komen. Hierdoor zou op bedrijfsniveau 5% van het areaal akkerbouwgrond uit productie genomen moeten worden en een ecologische focus moeten krijgen. Daar is de LTO het niet mee eens. Namens LTO Nederland heeft Jaap Haanstra een beroep gedaan op staatssecretaris Sharon Dijksma (EZ) en de Tweede Kamer om de uitvoering van zogenoemde ‘Ecologische focusgebieden’ zo aan te pakken, dat geen grond braak komt te liggen. Afgelopen vrijdag stuurde staatssecretaris Dijksma haar langverwachte brief naar de Tweede Kamer over de manier waarop Nederland het nieuwe landbouwbeleid (GLB) gaat invullen.

Verpleeghuis De Riethorst in Geertruidenberg kampt met een uitbraak van multiresistente Klebsiella pneumoniae. Vijf besmette patiënten liggen momenteel in quarantaine. Artsen maken zich ernstige zorgen over het opduiken van de bacterie. Volgens arts-microbioloog Jan Kluytmans wordt het probleem onderschat. 'Dit is een situatie die we nog niet eerder zijn tegengekomen, en waar we natuurlijk zorgen over hebben', zegt Jan Kluytmans, bijzonder hoogleraar microbiologie en infectiepreventie aan het VUmc, in Brandpunt. In Amerika kampen sommige ziekenhuizen met vergaande verspreiding van de bacterie, weet Kluytmans. Dat zou jaarlijks leiden tot tienduizenden doden.