Omslag nodig in landbouw, bosbouw, visserij en waterbeheer om biodiversiteitsverlies te stoppen

Hoewel internationale inspanningen om het verlies van biodiversiteit te stoppen op enkele terreinen resultaat boeken, leiden deze tot op heden niet tot verbetering in de toestand van de natuur wereldwijd. Landbouw, bosbouw, visserij en waterbeheer zijn de belangrijkste veroorzakers van het verlies van biodiversiteit, maar kunnen ook een sleutelrol spelen in de oplossing. Volgens prognoses van het PBL neemt de biodiversiteit bij ongewijzigd beleid wereldwijd in de komende 40 jaar met 10% af. Dit is het gevolg van een 50-70% toename in de vraag naar voedsel, hout, energie en water voor een groeiende en steeds rijker wordende wereldbevolking. Dit is geïllustreerd in onderstaande figuur waarin de verliezen in biodiversiteit (uitgedrukt in de biodiversiteitsmaat 'Mean Species Abundance') worden toegerekend aan verschillende sectoren. Alleen door ingrijpende veranderingen in de productiewijzen in genoemde sectoren en een beleid van lange adem kan de achteruitgang worden vertraagd.

Naast landbouw, bosbouw, visserij en de watersector is ook de energie- en vervoerssector verantwoordelijk voor de verwachte achteruitgang van biodiversiteit. Mogelijke biodiversiteitsvriendelijke veranderingen in de landbouw zijn:
- de teelt en oogst van bijvoorbeeld hout, soja, vis en palmolie verder verduurzamen;
- ecologisering van de landbouw in hoogproductieve gebieden om de druk op natuur te verminderen;
- minder vlees eten;
- voedselverspilling in productie en consumptie verminderen.

Deze opties worden niet vanzelf gerealiseerd. Naast primaire producenten (boeren, bosbouwers, vissers) kunnen en moeten hierbij ook consumenten en bedrijven door de hele keten heen een bijdrage leveren om het verlies aan biodiversiteit als gevolg van de primaire productie te stoppen. Dat vraagt bijvoorbeeld dat biodiversiteit een duidelijke plek krijgt in duurzaamheidsinitiatieven in de productieketen. Tot op heden is dat nog onvoldoende het geval. Voor consumenten is het belang van biodiversiteit voor gezonde voeding nog onvoldoende duidelijk, en dat geldt ook voor de gevolgen van het eten van vlees en melkproducten voor biodiversiteit. Supermarkten, restaurants, horeca en kookprogramma’s kunnen een belangrijke rol spelen in het laten zien hoe productieomstandigheden en consumptie met elkaar verbonden zijn. Overheden kunnen een belangrijke bijdrage leveren door het belang van natuurlijk kapitaal voor economische sectoren zichtbaar te maken, voorlopers te ondersteunen, leren en uitwisseling van ervaringen te bevorderen en een minimum niveau van wetten en regelgeving te handhaven.

Bron: PBL, 6-10-14
http://www.pbl.nl/nieuws/nieuwsberichten/2014/omslag-nodig-in-landbouw-…